Ik weet nou niet of ik de grootste gebruiker van sociale media ben. Toen alles langzaam opkwam van Myspace, Facebook, WhatsApp tot aan de het getergde X/Twitter, surfde ik mee op de grote golven. Zonder een @ op wat voor platform dan ook, het was toch raar als je niet te vinden was voor je real-life vrienden. Je zag ze misschien meerdere keren per week face to face, maar toch volgden er gefronste wenkbrauwen als ze niet per direct een digitale herinnering konden delen met je.
Zonder er al teveel over na te denken vulde je voor de duizendste keer je e-mailadres en hergebruikte wachtwoord in om maar snel aan te melden en zien of jouw eigen naam nog beschikbaar was. Een vreugdedansje volgde zodra je username niet een underscore, geboortejaar of "_official" hoefde te bevatten.

We komen er al jaren niet onderuit... Alle "oude" media is omgeven met sociale media en dat is logisch. Het is gewoon een vorm waarmee we contact met elkaar maken in een nieuw digitaal tijdperk. En daar moet je ook op inspringen, ik maak me alleen zorgen over de mate waarop dit nu gebeurt. Journalisten, talkshow hosts tot aan gevestigde nieuwsverspreiders, allemaal verweven zij sociale media door hun content.
En dan bedoel ik niet de, onderhand verplichte, reeks "grappige" filmpjes die vaak wel een welkome break brengen tussen alle gesprekken door. Nee, ik doel hier op het uitvergroten van reacties/comments van Instagram, Facebook of X tot een "relevant" onderdeel van het gesprek of nieuws. En dat verheffen tot een vorm van relevantie of waardig "gesprekspartner", is waar bij mij de nekharen recht van overeind gaan staan...

Like, subscribe, abonneer... op jouw bubbel

Sociale media is een geweldig middel om met elkaar in contact te staan, niemand kan dat weerleggen. Voor mij is alleen de vorm waarin dit door de ontwerpers is gegoten, langzaamaan de ondergang aan het worden van onze sociale maatschappij en samenleving.
Nu klinkt dat misschien wel heel erg heftig en veroordelend, en dat bedoel ik niet zo. Althans niet naar de gebruikers maar vooral aan zijn god-like ontwerpers. Ik kan absoluut inzien hoe Mark Zuckerberg, Jack Dorsey en de Jawed Karim's van deze wereld mensen dichter bij elkaar wilden brengen. De wittebroodsweken van Facebook, Twitter, Insta etc, waren lang, op zijn grootst en voor ons als gebruikers werkelijk prachtig. Opeens stond de hele wereld voor je open. Maar sinds een aantal jaar, zonder dat je er erg in had, werd deze wereld langzaamaan steeds kleiner en kleiner.
Met de jaren zijn ze steeds meer hun apps gaan ontwerpen richting hun gebruiker. En dan niet om het beter of makkelijker voor ons te maken maar om gerichter geld te kunnen verdienen aan de gebruikers door het graaien naar data over jou als gebruiker zodat dit weer verkocht kan worden in de breedste zin in het woord.

“Ideeën ontstaan niet volledig gevormd, maar worden duidelijker naarmate je eraan werkt. Je hoeft alleen maar eraan te beginnen”

Mark Zuckerberg (oprichter Facebook)

Interview

Het is enorm aanlokkelijk als persoon, journalist of media, je bereik te willen vergroten. Alleen daar schuilt naar mijn mening ook weer het gevaar in. Moet je als journalist en objectief nieuwsverspreider, de tools die influencers gebruiken wel inzetten als je objectief je content wilt verspreiden. Alle sociale media platforms zijn allang niet meer een platform om jouw content met de hele wereld te delen, je deelt ze alleen nog met degene waar je al gezellig in mee bubbelt. Al jouw feeds staan vol met zaken die jij leuk vind of zou vinden, AI, influencers, je zal er geen enkele diversiteit meer vinden zolang de algoritmes gericht zijn op het jou laten vastplakken in hun app. Bij elke gedachte willen zij jou naar hun app lokken en vooral zoveel mogelijk laten scrollen, van filmpje naar foto naar reclame, eindeloos herhalend...

Behoud je eigen vorm en identiteit

Moet je dan sociale media volledig weren uit alles wat met nieuws te maken heeft. Nee, absoluut niet. Ik denk alleen dat je er zorgvuldiger mee om moet gaan.
Op het moment dat, zelfs een paar duizend, mensen op de socials een mening geven over iets, is dit niet de mening van de meerderheid van de bevolking. Het is maar een klein gedeelte met op dat moment de luidste microfoon. Op dit moment is de content op de socials allesbehalve een weerspiegeling van onze maatschappij. Het gros van onze maatschappij weet goed bepaalde zaken te scheiden, is redelijk middle down the road en gunt eenieder een goed leven. En op het moment dat je het roeptoeteren van alle trollen en personen, die zo enorm vast gebakken zitten in hun bubbel, een groot podium geeft, verlies je alle nuance van het onderwerp. Veilig van achter een toetsenbord en scherm meningen spuien, heeft geen enkel nieuwswaardige functie omdat hier alle nuance, de belichtingen van beide kanten en eventueel weerwoord in mist.

Moet je dan als onderdeel van het nieuws, journaille, niet actief zijn op de socials? Nee, zeker niet. Maar beperk je tot de originele vorm. Het Journaal is zakelijk, bondig, omgeven met feiten en ik kan er niet op reageren. En dat is prima, zo heeft het altijd gewerkt en was een betrouwbare basis in onze maatschappij. Journalisten kende ik niet van gezicht maar van naam, als een artikel geschreven was door een bepaalde journalist geeft dat vertrouwen. En of je nu iets rechtser of linkser bent, Telegraaf of Volkskrant, elke journalist houd zich aan de basisprincipes van de journalistiek en nieuws-vergaring.
Zorg dat je zoveel mogelijk mensen bereikt! Behoud dan wel in ieder geval jouw eigen vorm en identiteit. Doe niet mee leuke dansjes, muziek of uitzinnige graphics. Maar vooral zet je reacties uit. In plaats daarvan, neem ze mee naar jouw eigen plek waar je wel controle kan houden over het gesprek. Wijs ze actief en directief op de feiten, de origine en geschiedenis van het onderwerp. Degene die er daadwerkelijk in geïnteresseerd zijn of een aandeel willen hebben in het gesprek, doen hier wel de moeite voor.